Тэма: «Гарады Беларусі ў другой палове XVII - першай палове XVIII стст.»
Мэты ўрока:
Навучальная - Падвесці вучняў да разумення таго, што з прычыны войнаў «разбуральнага стагоддзя» беларускія гарады ў другой палове XVII - першай палове XVIII стст.» знаходзіліся ў стане заняпаду. Даказаць, што, нягледзячы на нестабільную эканамічную сітуацыю, з другой паловы XVIII ст. на тэрыторыі беларускіх зямель пачынаюць зараджацца капіталістычныя адносіны.
Выхаваўчая - Эканамічны напрамак.
Развіваючая - Фарміраваць уменні параўноўваць і аналізаваць эканамічныя працэсы, лагічна думаць, бачыць прычынна-выніковыя сувязі падзей, выкарыстоўваць гістарычную карту для характарыстыкі гаспадаркі.
Задачы ўрока: назваць асноўныя рысы эканамічнага заняпаду беларускіх гарадоў у другой палове XVII - першай палове XVIII стст., ахарактарызаваць працэс адраджэння гарадскога жыцця, ведаць асалівасці кірмашовага гандлю, вызначыць перадумовы ўзнікнення мануфактурнай вытворчасці і яе асаблівасці.
Тып урока: камбінаваны ўрок.
Асноўныя паняцці і тэрміны: кірмаш, мануфактура, гута, персіярня.
Абсталяванне. Гістарычная карта «Беларускія землі ў XVII -XVIII стст.», раздатачны матэрыял, ілюстратыўны матэрыял (Міхаіл Казімір Радзівіл, Ганна Радзівілл), камп’ютар (відэафрагмент “Слуцкія паясы”)
Метадычная літаратура:
1. Ковкель І.І., Ярмусік Э.С.История Беларусі: са старажытных часоў да нашага часу. - Мн .: Аверсэв, 2010 г.
2. Раманоўскі Н.Т. Развіццё мануфактурнай прамысловасці ў Белоруссии.- Мн .: Выд-ва БДУ, 1966 г.
|
Ход урока |
Змест |
Метадычныя прыёмы |
|
Арганізацыйны момант |
Падрыхтоўка да ўрока. Прывітанне настаўніка. Адметка адсутных. |
|
|
Праверка дамашняга задання |
1. Чаму ў другой палове XVII - XVIII стагоддзя нарастае сялянскі пратэст? 2. Пералічыце формы сацыяльнага пратэсту сялян? 3. Прывядзіце прыклады дробных сялянскіх выступленняў (дата і месца). 4. Што такое паўстанне? 5. Назавіце найбуйнейшыя сялянскія паўстання першай паловы XVIII стагоддзя. Назавіце даты. 6. Каму належала Крычаўскае староства? 7. Назавіце прычыны незадаволенасці сялян. 8. Раскажыце пра ход паўстання. 9. У чым асаблівасць Крычаўскага паўстання? 10. Якія вынікі паўстання ў Крычаўскім старостве? 11. Якія прычыны паражэння сялян? 12. У чым асаблівасць паўстання на Каменшчыне? 13. Хто такія гайдамакі? 14. Ахарактарызуйце ход паўстання. 15. Якія вынікі паўстання на Каменшчыне? 16. Чаму сяляне пацярпелі паражэнне? 17. Паразважайце, што агульнага было ў прычынах падаўлення сялянскіх паўстанняў? Ці маглі яны скончыцца іншым чынам? Вынік: т.ч. з прычыны павелічэння павіннасцяў ў другой палове XVII - XVIII стагоддзя нарастае сялянскі пратэст, які меў розныя праявы. Самымі значнымі выступленнямі былі паўстанне ў Крычаўскім старостве і паўстанне на Каменшчыне. Яны пацярпелі паражэнне, але становішча сялян на некаторы час палепшылася. Нават у 1768 г. сойм РП увеў смяротнае пакаранне за забойства селяніна, але сялянства, як і раней, заставалася самым прыгнечаным саслоўем. |
Франтальнае апытанне. Праца з гістарычнай картай Словы настаўніка |
|
Дамашняе заданне § 18 Уводнае слова Актуалізацыя ведаў |
Тэма: Гарады Беларусі ў другой палове XVII - першай палове XVIII стст. План: 1. Заняпад гарадоў. 2. Гарады ў першай палове XVIII ст. 3. Гандаль у першай палове XVIII ст. 4. Узнікненне мануфактурнай вытворчасці Успомніце: 1. Што такое урбанізацыя? 2. Што такое мястэчкі? 3. Што такое юрыдыкі? 4. Назавіце функцыі горада. 5. Дайце азначэнне паняццю "цэх". 6. Хто такія портачи? 7. Хто такія госці? Прасалы? 8. Назавіце прадметы экспарту і імпарту ВКЛ. |
Запіс на дошцы Запіс на дошцы, у сшытак Паўтарэнне папярэдняга матэрыялу, праца з тэкстам (§ 7, с. 40), Прыём “Чыстая дошка” |
|
Вывучэнне новага матэрыяла Замацаванне |
1. Заняпад гарадоў Чаму ў другой палове XVI- першай палове XVII стст. назіраўся росквіт гарадоў, а ў другой палове XVII- XVIII стст. - заняпад? З чым гэта звязана? 1.Пакажыце на карце гарады, якія пацярпелі ад Сялянска-казацкай вайны? (Брэст, Пінск, Тураў, Мазыр, Рэчыца) 2. Пакажыце на карце гарады, якія пацярпелі ад вайны 1654-1667гг? (Мсціслаў,Віцебск, Ляхавічы, Магілеў, Полацк, Шклоў, Брэст) 3. Ахарактарызуйце стан гарадоў. 2. Гарады ў першай палове XVIII ст. 1.Назавіце асноўныя рысы становішча гарадоў Беларусі ў першай палове XVIII ст. (выкарыстоўвайце пры гэтым наступнымі словамі: гібель, пажар, рабаванне, голад, эпідэміі) (кожнаму карткі з словамі) Настаўнік: такім чынам, паколькі адраджэнне Нясвіжа звязана з імем яго ўладальніка Міхаіла Казіміра Радзівіла Рыбанькі, клас заслухае індывідуальнае паведамленне пра яго. Міхаіла Казіміра Радзівіла Рыбанькі 3. Гандаль у першай палове XVIII ст. Што такое кірмаш? (форма правядзення гандлю ў выглядзе перыядычных з’ездаў гандляроў у пэўнай мясцовасці на працягу вызначанага тэрміна) Найбуйнейшыя кірмашы
Зэльва Шклоў Нясвіж Бешэнковічы (Віцебшчына Петрапалаўскі кірмаш 29 чэрв.- 4 тыдні)
Калі гарады разбураныя, асноўная частка насельніцтва збяднела, то які можна зрабіць выснову аб характары гандлю на беларускіх землях? Чаму грашовая сістэма была нестабільная? Як гэта ўплывала на эканамічнае становішча гарадоў? 1. Узнікненне мануфактур
У чым яе адрозненне ад рамяства? У першай палове XVIII ст. на тэрыторыі Беларусі ўзнікае мануфактурная вытворчасць. Пра што сведчыць гэты факт? Першыя мануфактуры
Чаму Урэчскую мануфактуру называлі люстэркавай? Налібокская і Урэчская мануфактуры з'яўляліся першымі гутамі. Гуты - прадпрыемствы па вырабе шкла. Якія вырабы маглі вырабляцца ў гутах? Слуцкую мануфактуру шаўковых паясоў называлі персіярня. М.Багдановіч “Слуцкія ткачыхі” Выснова. Т.ч. з адраджэннем гарадоў і гандлю да сярэдзіны XVIII ст. на беларускіх землях з'яўляецца мануфактурная вытворчасць, што сведчыць аб зараджэнні капіталістычных адносін.
|
Франтальная размова, праца з гістарычнай картай Праца з падручнікам (с. 102). Праца з падручнікам (с. 102-104). Індывідуальная работа Праца з падручнікам (с. 104). Ілюстрацыя Даклад вучня Праца са слоўнікам, запіс у сшытак. праца з раздатачным матэрыялам (С. 104). Франтальная размова Паўтарэнне папярэдняга матэрыялу, франтальная размова Тлумачэнне, запіс на дошцы, у сшытак. Праца з гістарычнай картай. Ілюстрацыя, Праца з гістарычнай даведкай (с. 106). Тлумачэнне, запіс у сшытак Франтальная размова Расказ настаўніка Відэафрагмент. Выступленне вучня Рашэнне красворда |